5 Why. Dlaczego warto pytać „dlaczego?”

Z praktyki kierownika produkcji

Jeden z branżowych dowcipów brzmi: co łączy praktyka Lean Management i 5-letnie dziecko? Ciągłe pytanie „dlaczego?”, „dlaczego?”, „dlaczego?”! I choć jest w tym ziarenko prawdy, bo sama metoda 5 Why wydaje się faktycznie dziecinnie prosta, to w tym podejściu możemy odnaleźć również zaskakującą głębię, a nawet pewne pułapki.

Czy 5 Why to na pewno narzędzie łatwe w użyciu?

Technika 5 Why, nazywana czasem po polsku 5 x Dlaczego, to jedno z najbardziej popularnych narzędzi związanych mniej lub bardziej z Toyota Production System/Lean Management. Wpisując 5 Why w Google uzyskałem aż 4 460 000 000 wyników! (stan na 31.01.2021 r.). Taka popularność nie bierze się znikąd – podstawy 5 Why są faktycznie proste. Wystarczy pięć razy z rzędu zadać pytanie „Dlaczego?” na każdą uzyskaną w poprzedniej iteracji odpowiedź, aż w końcu natrafimy na poszukiwaną przez nas przyczynę źródłową. 
Jednym z najczęstszych przykładów obrazujących zastosowanie 5 Why jest ten poniższy:

  • Mój samochód nie chce odpalić!
    Dlaczego?
  • Akumulator się rozładował.
    Dlaczego?
  • Alternator nie działa poprawnie.
    Dlaczego?
  • Pas alternatora się zerwał.
    Dlaczego?
  • Był zużyty, za długo eksploatowany.
    Dlaczego?
  • Dawno nie robiłem gruntownego remontu.

Z przeprowadzonej analizy wynika, że samochód nie chce odpalić, bo właściciel dawno nie przeprowadził przeglądu jego stanu technicznego. Brzmi sensownie, prawda? Brak przeglądu jest prawdziwą przyczyną źródłową. Zdarzeniem, a raczej jego brakiem, które wywołało swoistą lawinę czy też reakcję łańcuchową zakończoną totalnym uziemieniem pojazdu. Uznanie którejkolwiek z poprzednich odpowiedzi na zadane pytanie „Dlaczego?” za przyczynę źródłową byłoby błędem i najprawdopodobniej doprowadziłoby do ponownego wystąpienia tego samego problemu w pr...

Pozostałe 90% treści dostępne jest tylko dla Prenumeratorów

Co zyskasz, kupując prenumeratę?
  • 6 numerów czasopisma "Menedżer Produkcji"
  • Dostęp do wszystkich archiwalnych artykułów w wersji online
  • Dodatkowe dokumenty do pobrania i samodzielnej edycji
  • ...i wiele więcej!

Przypisy