Wyższe prawdopodobieństwo „wypalania” przypisuje się kobietom, ze względu na ich większą wrażliwość, labilność emocjonalną oraz wyższy poziom empatii – są one bowiem bardziej skłonne do utożsamiania się z problemami innych osób. Zatem to kobiety są bardziej narażone na emocjonalne wyczerpanie, natomiast mężczyźni – na depersonalizację.
U źródeł
Wypalenie zawodowe powstaje, kiedy pracownik w dłuższym okresie pozostaje pod wpływem silnego stresu. Oddziałuje on na jego stan psychofizyczny, efektywność oraz relacje nie tylko zawodowe, ale także te z obszarów życia prywatnego. Syndrom wypalenia uznaje się za główną pochodną nadmiernego obciążenia pracą, obniżeniem lub brakiem kontroli oraz podejmowania decyzji związanych z wypełnianiem ról zawodowych, niedostatecznym wynagrodzeniem, poczuciem niesprawiedliwości czy doświadczanych przez osobę konfliktów wartości (Maslach, 1998).
Tab. 1. Objawy wypalenia zawodowego
POLECAMY
| Typ objawu | Reakcja |
| Fizyczne | uczucie zmęczenia, brak apetytu, bezsenność, bóle głowy, żołądka, podwyższone ciśnienie, osłabienie, nadużywanie alkoholu, leków |
| Emocjonalne | przygnębienie, znużenie, zmienność nastrojów, negatywne myśli, bezradność, uczucie osamotnienia, pustki, braku celów, lęki, agresja, impulsywność |
| Społeczne | izolacja od innych ludzi, zaniedbywanie rodziny, nadmierne oglądanie telewizji jako próba ucieczki od problemów |
| Zawodowe | brak zaangażowania, niechęć do chodzenia do pracy, niezadowolenie z wykonywanych zadań, poczucie marnowania czasu |
Za: B. Pospiszyl, Syndrom wypalenia zawodowego – identyfikacja, podział, skutki oraz sposoby zapobiegania, „Systemy Wspomagania w Inżynierii Produkcji” 2016, nr 1(13), s. 281.
Przykładowymi źródłami wypalenia zawodowego mogą być idealistyczne, niemające odzwierciedlenia w rzeczywistości wizje związane z wykonywaniem obowiązków zawodowych, pojęciem służby czy powinności. Głęboko rozczarowujące może być zderzenie się środowiska pracy z ideałami osobistymi, poczuciem sprawiedliwości, moralności, uczciwości. Niemałe znaczenie stresogenne ma także charakter pracy, nieracjonalne przekonanie o roli zawodowej – poczucie misji, bezwarunkowe zaangażowanie się w pracę, ale i zbyt wygórowane oczekiwania w stosunku do własnych umiejętności i możliwości. Wpływ na pojawienie się wypalenia ma także stosunek pracownika do samej pracy, np. marginalizowanie potrzeb niezwiązanych z pracą, odnoszących się do życia prywatnego, nadmierny perfekcjonizm w realizacji zadań, przymus bycia pracownikiem bezbłędnym, zewnętrzne umiejscowienie kontroli, a nawet niezrozumienie roli, jaką się wypełnia, oraz ich konflikt oraz brak wsparcia. Trudno bowiem pogodzić chociażby rolę samotnej matki z rolą zaangażowanej pracownicy pozostającej po godzinach w pracy i o dużej dyspozycyjności. Pracownik, który jest emocjonalnie zaangażowany w wykonanie swojej pracy, stawia sobie wysokie wymagania i ambitne cele, charakteryzuje się perfekcjonizmem. Zależy mu na opinii innych i stanowi ona dla niego swego rodzaju gratyfikację. Jest on też zdecydowanie bardziej narażony na wypalenie zawodowe niż osoba, dla której praca stanowi jedynie źródło utrzymania, a zaangażowanie emocjonalne tej osoby skierowane jest na inne...
Ten artykuł jest dostępny tylko dla zarejestrowanych użytkowników.
