Kiedy pracownicy szkodzą firmie

Działania pracowników, które szkodzą organizacji i naruszają obowiązujące w niej normy nazywane są zachowaniami kontrproduktywnymi. Katalog tego typu zachowań jest bardzo szeroki i zawiera m.in. takie działania, jak: uszkodzenia sprzętu, marnowanie materiałów i surowców należących do firmy, przedłużanie przerw, wcześniejsze wychodzenie z pracy, postępowanie niezgodne z instrukcjami, odmawianie wykonania polecenia lub zadania, oczernianie firmy, obrażanie innych, wywoływanie kłótni, zrzucanie na kogoś winy za własny błąd, kradzieże, nieprzekazywanie informacji, chowanie potrzebnych rzeczy, niewłaściwe korzystanie ze zwolnień lekarskich (patrz: ramka). Charakterystyczne dla wszystkich tych zachowań jest to, że są one podejmowane świadomie. Należy je więc odróżnić od niezamierzonych pomyłek pracownika, czy też błędów wynikających z braku koniecznych kwalifikacji lub doświadczenia. 

Zachowania kontrproduktywne w organizacjach

Kradzież i zachowania powiązane, np.:

• kradzież/przywłaszczenie własności firmowej,
• kradzież/przywłaszczenie mienia innych pracowników/klientów/dostawców,
• używanie samochodu firmowego/telefonu służbowego do celów prywatnych bez pozwolenia,
• nieuczciwe rozliczanie diet służbowych,
• wykonywanie nadgodzin bez potrzeby,
• niewłaściwe korzystanie ze zniżek pracowniczych (np. handlowanie towarami oferowanymi przez firmę pracownikom w obniżonej cenie).

Źle spożytkowany czas i inne zasoby na stanowisku pracy, np.:

• celowe zarezerwowanie większej ilości czasu na wykonanie zadania, które przychodzi pracownikowi z łatwością,
• odwlekanie wykonania zadania,
• marnowanie materiałów i surowców należących do firmy,
• przedłużanie przerw pracowniczych,
• czytanie w pracy prasy lub książek niezwiązanych z wykonywanymi zadaniami służbowymi,
• oglądanie telewizji w pracy,
• prowadzenie długich rozmów z koleżankami i kolegami z pracy zamiast wykonywania obowiązków pracowniczych,
• realizacja w godzinach pracy spraw niezwiązanych z obowiązkami zawodowymi,
• wykorzystywanie Internetu do celów prywatnych. 

Zachowania agresywne, np.:

• molestowanie seksualne w pracy,
• bójki i rękoczyny w pracy,

prezentowanie innych aktów agresji:

• plucie na ludzi, rzucanie przedmiotami itp.

Zachowania nieetyczne, np.:

• wyzywanie, obrażanie innych,
• podnoszenie głosu na dostawców, klientów,
• zrzucanie własnej winy na innych pracowników.

Absencje, np.:

• nieusprawiedliwione nieobecności w pracy,
• niewłaściwe korzystanie ze zwolnień lekarskich,
• korzystanie ze zwolnień lekarskich, aby uniknąć zwolnienia.

Nieprzestrzeganie obowiązujących norm, np.:

• spóźnianie się do pracy,
• wcześniejsze wychodzenie z pracy,
• branie łapówek,
• narażanie zdrowia i życia innych poprz...