Zespół idealny

Tezę, że „nie istnieje idealny menedżer, natomiast możliwe jest stworzenie idealnego zespołu”, sformułował Meredith Belbin. Przez siedem lat obserwował on pracę różnych grup zadaniowych, wyodrębniając wkład ich poszczególnych członków. Badania Belbina i jego współpracowników pozwoliły przewidywać efektywność działania różnych zespołów na podstawie obserwacji zachowań osób w nim występujących.

Okazuje się, że większość kierowników jest skłonna tworzyć swój zespół z najbardziej błyskotliwych i utalentowanych ludzi, jakich udało się im znaleźć. Zdaniem Belbina są to najmniej efektywnie działające grupy. Belbin wyodrębnił kilka ról. 

Zespół, w którym funkcjonują reprezentanci wszystkich ról, ma wyraźną tendencję do osiągania sukcesu. Belbin określił role zespołowe, które występują w zespołach, i podzielił je na grupy:

• role ukierunkowane na zadania: „lokomotywa”, „realizator”, „perfekcjonista”,
• role ukierunkowane na ludzi: „koordynator”, „dusza zespołu”, „poszukiwacz źródeł”,
• role intelektualne: „kreator”, „krytyk wartościujący”, „specjalista”.

„Koordynator”

To osoba zrównoważona, ekstrawertywna, silnie dominująca, mająca wyraźne predyspozycje do bycia liderem, choć nie zawsze pełni tę rolę. Ustala cele i plany realizacji oraz koordynuje wysiłki wszystkich członków zespołu. Nie wymaga bezwzględnego posłuszeństwa, lecz dominuje poprzez swój prestiż i szacunek, jaki budzi. Preferuje indywidualne podejście do pracy i ludzi, w związku z tym przywiązuje dużą wagę do komunikowania się z innymi i uważnie słucha opinii współpracowników. Nie nakazuje, lecz wyjaśnia i proponuje. Interweniuje tylko w sytuacjach krytycznych. Podczas dyskusji częściej zadaje pytania, niż stwierdza albo wysuwa własne propozycje. Słucha, podsumowuje pomysły zespołu i jeżeli jest to konieczne, podejmuje stanowczo decyzje po wysłuchaniu opinii wszystkich jego członków. „Koordynator” nie jest wybitnie inteligentny czy twórczy, natomiast myśli pozytywnie i wie, jak zrobić najlepszy użytek z potencjału prezentowanego przez zespół.

„Lokomotywa”

Osoba dominująca, ekstrawertywna, o wysokim stopniu pobudzenia. Zgodnie z obserwacjami niektórych badaczy sprawnie działającym zespołem mogą kierować dwaj liderzy. Za aspekt społeczny bierze odpowiedzialność „koordynator”, natomiast realizacją zadania kieruje „lokomotywa”. W zależności od tego, co w danym momencie jest priorytetem (zespół jako grupa ludzi czy też stojące przed nim zadanie), dominującą pozycję może zajmować tylko jedna z wymienionych osób.

Podstawową rolą „lokomotywy” jest inspirowanie akcji i zagrzewanie zespołu do „boju”. Ta postać nadaje kształt wysiłkom zespołu; ujednolica idee, cele i plany, tak by powstał spójny, wykonalny projekt możliwy do szybkiego wdrożenia. Ma bardzo wysoką motywację, potrzebę osiągnięć i równie wysoki poziom energii. Jes...