Urlopy wypoczynkowe w przedsiębiorstwie produkcyjnym. Czy warto tworzyć plan urlopów? A może jest taki obowiązek?

Jak stworzyć skuteczny plan urlopów wypoczynkowych w organizacji i uniknąć gromadzenia zaległego urlopu?

Zacznijmy od początku. Co w prawie piszczy?
Zgodnie z polskim Kodeksem pracy urlop wypoczynkowy pracownika może być ustalony na dwa sposoby: w planie urlopów tworzonym przez pracodawcę lub na podstawie porozumienia pomiędzy pracodawcą a pracownikiem. Niezależnie od przyjętego sposobu planowania urlopów wypoczynkowych punkt wyjścia stanowią z reguły propozycje pracowników, którzy wskazują, w jakiej części roku chcieliby korzystać z uprawnień urlopowych (wnioski urlopowe), które pracodawca obowiązany jest wziąć pod uwagę.

Plan urlopów – podstawowe fakty
Nie ma generalnego obowiązku ustawowego tworzenia planu urlopów. Taki obowiązek powstaje tylko wtedy, gdy w firmie działa związek zawodowy. Jednakże nawet w takiej sytuacji organizacja związkowa może wyrazić zgodę na niesporządzanie planu.
Jeżeli pracodawca nie sporządza planu urlopów, to ich terminy ustala się indywidualnie w porozumieniu z pracownikami.

W przypadku tworzenia planu urlopów pracownicy najczęściej przedstawiają swoje preferencje z wyprzedzeniem (na końcu roku lub na początku następnego), wskazując okres, w którym chcieliby skorzystać z urlopu. Co do zasady pracodawca powinien uwzględnić propozycje pracowników i tworzyć plan, tak aby urlopy były im udzielane zgodnie z ich życzeniami. Jednakże pracodawca musi uwzględnić również normalny tok pracy zakładu. Oznacza to, że pracodawca teoretycznie nie może odgórnie narzucić pracownikowi terminu wykorzystania urlopu – to pracownik wychodzi z inicjatywą wskazania terminu urlopu, natomiast w praktyce ostateczna decyzja w przedmiocie udzielenia mu urlopu i tak należy do pracodawcy.
Nie trzeba planować urlopów na cały rok – plany mogą obejmować okresy półroczne lub kwartalne, co daje większą elastyczność i możliwość dopasowania do zmieniających się potrzeb firmy. Warto jednak pamiętać, że plany urlopowe nie dotyczą tzw. urlopów na żądanie, które są udzielane nagle, zgodnie z zapotrzebowaniem pracownika, bez ich wcześniejszego zaplanowania.
Warto pamiętać, że samo sporządzenie planu urlopów nie przesądza o tym, czy faktycznie pracownicy skorzystają z urlopów w zadeklarowanym terminie i wymiarze. Mimo starannie przygotowanego planu urlopów mogą pojawić się sytuacje, w których pracownik nie będzie mógł rozpocząć urlopu w ustalonym terminie (np. z powodu choroby). Ponadto możliwe jest również przesunięcie urlopu z ważnych powodów na wniosek pracownika lub ze względu na wyjątko...