Prawo do urlopu jest uprawnieniem pracowniczym i przysługuje osobom zatrudnionym na podstawie umowy o pracę, mianowania, powołania, wyboru lub spółdzielczej umowy o pracę. Osoby wykonujące pracę nakładczą mają prawo do urlopu na podstawie przepisów szczególnych.
Prawo do urlopu nie zależy od rodzaju umowy o pracę i wymiaru czasu pracy.
Nie mają prawa do urlopu osoby świadczące pracę na podstawie umów cywilnoprawnych (zlecenia, o dzieło, agencyjnej). Postanowienia zawarte w takich umowach mogą przewidywać, że osobom świadczącym pracę na ich podstawie będzie się należał czas wolny bez prawa do wynagrodzenia lub z prawem do wynagrodzenia, ale nie będzie to urlop wypoczynkowy w rozumieniu Kodeksu pracy.
Na podstawie przepisów pracownik ma prawo do urlopu:
- corocznego – po nabyciu prawa do pierwszego urlopu pracownikowi w każdym kolejnym roku kalendarzowym przysługuje prawo do urlopu wypoczynkowego (pod warunkiem zatrudnienia);
- nieprzerwanego – pracownik powinien wykorzystywać jednorazowo cały urlop. Jedynie na jego wniosek urlop może być podzielony. Jedna z jego części nie powinna być wtedy krótsza niż 14 dni kalendarzowych;
- płatnego – za czas urlopu pracownikowi przysługuje takie wynagrodzenie, jakie otrzymałby, gdyby w tym czasie pracował, i dotyczy to zarówno stałych, jak i zmiennych składników wynagrodzenia;
- udzielanego w naturze – pracownik powinien fizycznie wykorzystać przysługujące mu dni wolne od pracy, ponieważ celem urlopu jest regeneracja sił fizycznych i psychicznych pracownika. Pracownik nie może się zrzec prawa do urlopu ani przenieść go na kogoś innego, a wypłata ekwiwalentu za urlop możliwa jest w ściśle określonych przypadkach.
Udzielanie urlopów
Urlopy powinny być udzielane zgodnie z planem urlopów ustalanym przez pracodawcę z uwzględnieniem wniosków pracowników i konieczności zapewnienia normalnego toku pracy. Pracodawca podejmuje ostateczną decyzję po uwzględnieniu wniosków pracowników i nie jest nimi związany. Planem urlopów nie należy obejmować tzw. urlopu na żądanie (4 dni w roku).
Plan urlopów należy podać do wiadomości pracowników. Wystarczy udostępnić go pracownikom, np. poprzez wywieszenie na tablicy ogłoszeń. Pracodawca nie ma obo...
Pozostałe 90% treści dostępne jest tylko dla Prenumeratorów
- 6 numerów czasopisma "Menedżer Produkcji"
- Dostęp do wszystkich archiwalnych artykułów w wersji online
- Dodatkowe dokumenty do pobrania i samodzielnej edycji
- ...i wiele więcej!