Jak władza zmienia szefów i podwładnych?

Ja szef

Sprawowanie władzy jest stanem, do którego dąży większość ludzi. Co jednak się dzieje, kiedy już taką władzę uzyskają? Czy zmieniają się ich postawy i zachowania wobec innych, a jeśli tak, to w jakim stopniu może wpływać to na funkcjonowanie przedsiębiorstw i organizacji?
 

W realiach przedsiębiorstwa władza sprosprowadza się do możliwości kierowania określoną grupą osób i dysponowania zasobami. Jest jednym z podstawowych i koniecznych warunków zarządzania. Zarządzający, kierownicy, liderzy itp. muszą być wyposażeni w odpowiednie uprawnienia, umożliwiające zarówno tworzenie i wdrażanie strategii, jak i oddziaływanie na pracowników (zatrudnianie, zwalnianie, wynagradzanie itp.). Władza formalna (którą uzyskujemy wraz z objęciem funkcji) nie wystarczy jednak, aby skutecznie wykonywać obowiązki kierownicze. Bez względu na pozycję w hierarchii zawodowej funkcjonujemy w określonych warunkach i jesteśmy silnie uzależnieni od innych: szefów, podwładnych, współpracowników, klientów. Zależności zachodzą na każdym szczeblu, a kluczowym atrybutem władzy są zasoby. 

REKLAMA

​​

ZASOBY JAKO ATRYBUT WŁADZY

Kontrola nad zasobami 

Myśląc o zasobach, bierzemy pod uwagę ich pełen wachlarz, czyli zarówno materialne, jak i niematerialne. W pierwszej grupie znajdą się zasoby naturalne (ziemia, bogactwa naturalne, energia itp.), rzeczowe (nieruchomości i ruchomości, budynki, maszyny, technologie, wyposażenie itp.), finansowe (kapitał, zyski itp.). Do drugiej zaliczymy np. dostęp do informacji, kapitał intelektualny, możliwość kontroli innych, podejmowania wiążących decyzji, aprobatę społeczną, uznanie. Zasoby to coś, co z jednej strony jest pożądane, a z drugiej reglamentowane i niedostępne dla ogółu. Sprawowanie nad nimi kontroli to bardzo silne narzędzie wpływu społecznego. Kiedy uzyskujemy większą kontrolę nad zasobami, nasza realna władza i możliwość oddziaływania na innych automatycznie wzrastają.

Atrakcyjność zasobów

Zasoby są ważne, ale aby dawały władzę, muszą być atrakcyjne dla innych. Co więcej – muszą być „ci inni”. Władza to stosunek społeczny między dwiema jednostkami, jednostką i grupą lub między dwiema grupami. Jeśli zasoby nie są w danych realiach atrakcyjne, to nawet jeśli kontrolujemy ich 100%, trudno mówić o jakiejkolwiek władzy. Zaistnieje ona dopiero wtedy, gdy przejmujemy kontrolę nad zasobem reglamentowanym, atrakcyjnym dla innych, nad którym mają oni mniejszą kontrolę niż my. 

Asymetria 

Władza wiąże się z dominacją. By jedna osoba sprawowała władzę, inni muszą być takiej możliwości pozbawieni lub przynajmniej dysponować nią w mniejszym zakresie. Co więcej, musi dysponować środkami, które sprawią, że inni się jej podporządkują. 

Jak wykorzystujemy władzę?

David McClelland doszedł do wniosku, że potrzeba władzy może się przejawiać w dwóch płaszczyznach: 

  • pPower – potrzeba władzy związana z chęcią osobistej dominacji nad innymi (najczęściej nieakceptowana społecznie). Pojawia się zwykle u ludzi, którzy przejawiają postawę „ja kontra inni”, a sytuacje, zdarzenia czy ludzi postrzegają w kategoriach gry o sumie zerowej;
  • sPower – potrzeba władzy oparta na społecznie akceptowanym (lub nawet pożądanym) wywieraniu wpływu. Związana jest najczęściej z koncentracją na wzmacnianiu i inspirowaniu innych do określonych działań. Osoby motywowane taką potr...

Pozostałe 90% treści dostępne jest tylko dla Prenumeratorów

Co zyskasz, kupując prenumeratę?
  • 6 numerów czasopisma "Menedżer Produkcji"
  • Dostęp do wszystkich archiwalnych artykułów w wersji online
  • Dodatkowe dokumenty do pobrania i samodzielnej edycji
  • ...i wiele więcej!

Przypisy