Zasada działania enkodera liniowego
Enkoder liniowy składa się z dwóch podstawowych elementów: elementu pomiarowego (np. taśmy lub listwy ze skalą) oraz głowicy odczytującej, która porusza się wzdłuż tej skali i odczytuje pozycję. Informacja o położeniu przekształcana jest na sygnał elektryczny, przekazywany dalej do systemu sterującego.
W dobrym sklepie z automatyką przemysłową, np. w Gigaomznajdziesz szeroki wybór enkoderów liniowych, od modeli przeznaczonych do precyzyjnych aplikacji po systemy działające w trudnych warunkach przemysłowych. Sprawdź dostępne rozwiązania klikając w link: gigaom.pl/liniowe.
Enkodery optyczne, magnetyczne i indukcyjne
W zależności od zastosowanej technologii, enkodery liniowe mogą wykorzystywać różne metody odczytu:
- enkodery optyczne – oferują bardzo wysoką rozdzielczość (nawet 1 µm) i są stosowane tam, gdzie liczy się maksymalna precyzja – np. w obrabiarkach CNC czy urządzeniach pomiarowych. Są jednak wrażliwe na zanieczyszczenia i wymagają kontrolowanego środowiska pracy,
- enkodery magnetyczne – bardziej odporne na kurz, oleje i wibracje. Dobrze sprawdzają się w przemyśle ciężkim, automatyce opakowaniowej czy transporcie technologicznym, gdzie liczy się niezawodność w trudnych warunkach,
- enkodery indukcyjne – zapewniają wysoką odporność na zakłócenia elektromagnetyczne i ekstremalne warunki środowiskowe. Stosowane są m.in. w energetyce, hutnictwie i aplikacjach specjalnych.
Dobór odpowiedniego typu enkodera zależy od środowiska pracy, wymaganej rozdzielczości oraz poziomu odporności na czynniki zewnętrzne.
Enkodery inkrementalne i absolutne
Ze względu na sposób przekazywania informacji o położeniu, enkodery dzielą się na inkrementalne i absolutne.
Enkodery inkrementalne
Inkrementalne enkodery liniowe generują impulsy odpowiadające przemieszczeniu głowicy względem skali. Po wyłączeniu zasilania tracą informację o pozycji. Dlatego po uruchomieniu systemu konieczne jest wykonanie przejścia referencyjnego (czyli ponowne ustalenie, gdzie element się znajduje).
Enkodery absolutne
Te przetworniki przypisują każdemu punktowi na skali unikalny kod. Umożliwiają odczyt pozycji bez potrzeby inicjalizacji, nawet po zaniku zasilania. Enkodery absolutne znajdują zastosowanie w aplikacjach, które wymagają natychmiastowej gotowości do pracy i wysokiej niezawodności.
Na rynku dostępne są także systemy hybrydowe, np. z wyjściem SinCos + SSI, które pozwalają jednocześnie mierzyć prędkość (sygnał analogowy) i pozycję (sygnał cyfrowy). Tego typu enkodery oferują dużą elastyczność w integracji z różnymi typami sterowników.
Dlaczego warto stosować enkodery liniowe?
- precyzja i niezawodność – rozdzielczość sięgająca 1 µm umożliwia zastosowanie w aplikacjach o wysokich wymaganiach jakościowych,
- wysoka odporność – wiele modeli działa bez zakłóceń w obecności pyłu, wilgoci, mgły, wibracji i zmiennych temperatur,
- bezobsługowość – bezkontaktowy pomiar eliminuje zużycie mechaniczne i ogranicza potrzebę serwisowania,
- łatwość integracji – kompaktowe głowice i różnorodność interfejsów ułatwiają montaż w nowych i modernizowanych systemach.
Zastosowanie w praktyce
Enkodery liniowe znajdują zastosowanie m.in. w:
- obrabiarkach CNC,
- systemach pozycjonowania osi w liniach produkcyjnych,
- robotach przemysłowych i tzw. cobotach,
- maszynach pomiarowych i testujących,
- sprzęcie medycznym oraz urządzeniach laboratoryjnych,
- systemach transportu i logistyki wewnętrznej.
Dzięki precyzji, niezawodności i odporności na trudne warunki, enkodery liniowe pozostają jednym z istotnych elementów systemów automatyki. W ofercie Gigaom znajdziesz rozwiązania dopasowane zarówno do typowych zastosowań przemysłowych, jak i do zadań o specyficznych wymaganiach.
.gif)
