Bezpieczeństwo pracowników na produkcji – raport

Okiem inspektora Otwarty dostęp

Coraz więcej firm korzysta z systemów do zarządzania i sterowania produkcją. Większość fabryk ulega reorganizacji, zmienia się ich struktura. Dzięki rozwojowi automatyzacji menedżerowie zyskują nowe narzędzia minimalizacji ryzyka. Z punktu widzenia BHP najistotniejszą zaletą automatyzacji produkcji jest jej znaczący wpływ na stan bezpieczeństwa pracy – zmniejsza się ryzyko wypadków przy pracy, co można zaobserwować, przyglądając się ich statystyce.

10 grudnia 2021 r. Główny Urząd Statystyczny (GUS) opublikował dane dotyczące wypadków przy pracy w okresie styczeń–wrzesień 2021 r. W raporcie stwierdzono wzrost wypadków przy pracy o 8,6% w stosunku do okresu styczeń–wrzesień roku 2020. Zwiększyła się również liczba osób poszkodowanych przypadająca na 100 pracujących (wskaźnik wypadkowości) z 2,96 do 3,32.
Należy jednak zastanowić się, czy powyższe dane są miarodajne w porównaniu z tymi z zeszłego roku? Niekoniecznie. Aby móc właściwie przeanalizować dane dotyczące wypadków przy pracy w 2021 r. w stosunku do roku poprzedniego, musimy pamiętać o sytuacji pandemicznej, która trwa u nas od 20 marca 2020 r., kiedy to został wprowadzony stan epidemii w związku z pojawieniem się wirusa Sars-CoV-2 wywołującego chorobę COVID-19. W czasie pandemii część zakładów została zamknięta na pewien czas, a inne przedsiębiorstwa przeorganizowały system pracy, wprowadzając pracę zmianową lub zdalną. Działania te w znaczący sposób wpłynęły na liczbę wypadków przy pracy.

REKLAMA

​​

Statystycznie rzecz ujmując

Jeśli jednak porównamy liczbę wypadków przy pracy do lat poprzednich, nie tylko do roku 2020 r., który pod tym względem był wyjątkowy, zauważamy znaczną tendencję spadkową liczby osób poszkodowanych w wypadkach przy pracy z roku na rok (ryc. 1). Niestety – kwalifikując wypadki wg ciężkości następstw – stwierdzono, że udział osób poszkodowanych w wypadkach śmiertelnych w roku 2021 r. dla okresu styczeń-wrzesień jest niepokojąco wysoki w porównaniu z analogicznym okresem w latach poprzednich, pocieszające jest to, że liczba wypadków ze skutkiem ciężkim uległa zmniejszeniu w stosunku do lat 2017–2020 (ryc. 2).
 

Rycina 1. Zestawienie ogólnej liczby wypadków przy pracy w latach 2017–2021 w trzech pierwszych kwartałach roku (styczeń–wrzesień) [dane GUS 2021]

 

Rycina 2. Zestawienie liczby wypadków przy pracy  ze skutkiem śmiertelnym i ciężkim w latach 2017–2021  w trzech pierwszych kwartałach roku (styczeń–wrzesień) [dane GUS 2021]

 

W okresie styczeń–wrzesień 2021 r. najwyższy wskaźnik wypadkowości odnotowano w sekcji: 

  • górnictwo i wydobycie (9,89%), 
  • dostawa wody; gospodarowanie ściekami i odpadami, rekultywacja (8,15%), 
  • opieka zdrowotna i pomoc społeczna (5,29%), 
  • na czwartym miejscu jest przetwórstwo przemysłowe (5,15%) (ryc. 3). 
     
Rycina 3. Wskaźnik wypadkowości według sekcji PKD (bez gospodarstw indywidualnych w rolnictwie w okresie styczeń–wrzesień 2018–2021 r. [dane GUS 2021 r.]


Porównując dane z roku na rok, widzimy, że niemal wszystkie branże notują znaczny spadek wskaźnika wypadkowości (ryc. 3). Niechlubnymi wyjątkami pozostają górnictwo i wydobycie, budownictwo i energetyka, które utrzymują wskaźnik wypadkowości na poziomie z lat przedpandemicznych. 
Obserwowany od kilku lat trend spadkowy wskaźnika wypadkowości może wynikać ze zwiększonej świadomości zarówno pracodawców, jak i pracowników: szkolenia, działania proaktywne (budowanie świadomości bezpiecznej pracy), komisje BHP, właściwy nadzór nad pracownikami. Nie bez znaczenia jest również większa automatyzacja produkcji – wejście Polski w Przemysł 4.0. Od kilku lat można zaobserwować trend w kierunku coraz pełniejszej automatyzacji i robotyzac...

Ten artykuł jest dostępny tylko dla zarejestrowanych użytkowników.

Jeśli posiadasz już konto, zaloguj się.

Przypisy