Nowoczesne techniki w diagnostyce maszyn

Okiem inspektora Otwarty dostęp

W Przemyśle 4.0 jest coraz mniej miejsca dla majstra z młotkiem opukującego obudowę w poszukiwaniu potencjalnej usterki maszyny. Za to coraz więcej miejsca zajmuje elektronika i IIoT (Industrial Internet of Things).

Strategia diagnozy 

Nowoczesna diagnostyka najpierw określa swój przedmiot i model w kontekście SUR. Każdy wybór generuje koszty, które powinny być dopasowane do możliwości przedsiębiorstwa i potrzeb jego parku maszynowego. W przeciwnym wypadku może to być generowanie zbędnych kosztów przeglądów lub napraw. Zawsze jednak chodzić będzie o zapewnienie możliwie bezawaryjnej pracy maszyn i urządzeń. W podejściu prewencyjnym utrzymania ruchu stosuje się strategię predykcyjną lub preskryptywną, która w Przemyśle 4.0 zdobywa powoli pozycję dominującą. 
Strategia predykcyjna zakłada przewidywanie na podstawie posiadanych danych długości bezawaryjnego czasu pracy maszyny. Pobierając i weryfikując informacje o pracy maszyny, można przewidzieć moment, w którym nastąpi awaria – i jej zapobiec, na przykład dokonując całościowego przeglądu lub wymiany elementu. Aby to zrobić, należy zbudować model predykcyjny i zaopatrzyć go w dane historyczne, systematycznie zbierając informacje o bieżącym stanie maszyny. Wraz z danymi eksploatacyjnymi pozwolą one stworzyć model predykcyjny, pozwalający na przewidywanie czasu wystąpienia potencjalnej niesprawności lub awarii. Zgodnie z normą PN-EN 13 306 predykcyjne utrzymanie ruchu to szereg działań mających na celu ocenę stanu technicznego obiektów na podstawie systematycznych analiz i badań w celu przewidywania procesów degradacji i zapobiegania stanom awaryjnym.
Strategia preskryptywna (Prescriptive Maintenance – RxM) wykorzystuje IIoT i metody sztucznej inteligencji (AI) do zautomatyzowania procesu wnioskowania o bieżącym stanie technicznym oraz prognozowania stanu wystąpienia awarii. Tu nie trzeba budować modelu, lecz dobrze zinterpretować dane z czujników w postaci raportów o stanie technicznym. To właśnie systemy informatyczne zintegrowane z maszynami dostarczają dokładne raporty do centralnych systemów informatycznych przedsiębiorstwa, co umożliwia kierownictwu efektywne sterowanie produkcją, zarządzanie bezpieczeństwem, planowanie postojów oraz generowanie precyzyjnych i terminowych zleceń remontowych dla SUR. Zasadniczym celem strategii preskrypcyjnej jest ograniczenie ryzyka operacyjnego i wyeliminowanie podejścia nakazowego opartego na planowanych remontach. 
Jednak obie prewencyjne strategie mogą generować spore koszty funkcjonowania Służb Utrzymania Ruchu, a serwisy zewnętrzne też nie należą do tanich. 
Dlatego często stosuje się CBM (Condition-Based Maintenance), która jest odpowiedzią na wysokie koszty strategii prewencyjnych. CBM to koncepcja utrzymania ruchu bazująca na systematycznej ocenie stanu technicznego maszyn w celu wykrycia i identyfikacji potencjalnych niesprawności (uszkodzeń), które mogą doprowadzić do awarii. To CBM staje się podstawą strategii preskryptywnej, przy niższych kosztach. 

Uszkodzenie, awaria, diagnoza 

Czym innym jest awaria, a czym innym uszkodzenie (niesprawność), bo – mówiąc skrótowo – awarii można uniknąć, a uszkodzenia nie. Z kolei każde uszkodzenie generuje pewne symptomy, które można rozpoznać i na ich podstawie określić prawdopodobieństwo i częstotliwość awarii. Jeśli poprawnie zinterpretujemy symptomy, tym większa szansa na uniknięcie awarii. Im szybciej uszkodzenie zostanie zidentyfikowane, tym więcej czasu będzie na rozsądne działania zapobiegawcze. 
Niemal 99% uszkodzeń pop...

Ten artykuł jest dostępny tylko dla zarejestrowanych użytkowników.

Jeśli posiadasz już konto, zaloguj się.

Przypisy