Należny dzień wolny

Istotą stosunku pracy są:

​​

• zobowiązanie się pracownika do wykonywania pracy określonego rodzaju na rzecz pracodawcy pod jego kierownictwem, w wyznaczonym przez pracodawcę miejscu i czasie,
• zobowiązanie pracodawcy do zatrudniania pracownika za wynagrodzeniem (art. 22 k.p.).

Jednym z podstawowych obowiązków

pracownika jest stawianie się do pracy zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu pracy. Jednocześnie przepisy przewidują okoliczności, które dopuszczają i usprawiedliwiają nieobecność pracownika w pracy. 

Podstawą zwolnienia pracownika od pracy i usprawiedliwienia jego nieobecności są przepisy zawarte m.in. w:

• Kodeksie pracy,
• rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 15 maja 1996 r. w sprawie sposobu usprawiedliwiania nieobecności w pracy oraz udzielania pracownikom zwolnień od pracy (tekst jedn. Dz. U. z 2014 r., poz. 1632),
• ustawie z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych (tekst jedn. Dz. U. z 2015 r., poz. 1881),
• ustawie z dnia 7 kwietnia 2006 r. o informowaniu pracowników i przeprowadzaniu z nimi konsultacji (Dz. U. z 2006 r. Nr 79, poz. 550 ze zm.).

Przepisy te zobowiązują pracodawcę do udzielania pracownikowi zwolnienia z pełnego dnia pracy (dni wolnych) lub zwolnienia z części dnia pracy (na czas niezbędny), po zaistnieniu konkretnych okoliczności.

Płatne i bezpłatne zwolnienia od pracy

Zwolnienia od pracy możemy podzielić na:

1. Zwolnienia, za które pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia – w przypadku takich zwolnień pracownik pomimo niewykonywania pracy zachowuje prawo do otrzymania za ten okres wynagrodzenia, np. zwolnienie na poszukiwanie pracy w okresie wypowiedzenia, dni z tytułu opieki nad dzieckiem w wieku do lat 14, dwóch dni w razie ślubu pracownika lub urodzenia się dziecka pracownika, zwolnienie dla krwiodawcy udzielane w celu oddania krwi.
2. Zwolnienia bez prawa do wynagrodzenia – w tej grupie zwolnień będziemy mieć do czynienia ze zwolnieniami:

• bez prawa do wynagrodzenia, ale z prawem do rekompensaty za utracone zarobki, co oznacza, że pracodawca nie ma obowiązku wypłaty pracownikowi za okres nieświadczenia pracy wynagrodzenia, ale pracownik ma prawo do otrzymania rekompensaty pieniężnej za utracone zarobki, np. gdy pracownik ma się stawić na wezwanie policji, sądu, prokuratury, organu administracji (samorządowej lub rządowej) lub wykonuje czynności biegłego w postępowaniu sądowym, karnym, administracyjnym;
• bez prawa do wynagrodzenia i bez prawa do rekompensaty za utracone zarobki, np. pracownik będący członkiem rady nadzorczej działającej u swojego pracodawcy nie zachowuje prawa do wynagrodzenia za czas uczestniczenia w obradach rady i nie nabywa prawa do rekompensaty.

O tym, do której grupy zaliczamy dane zwolnienie, decydują przepisy prawa. Pracodawca nie ma prawa nie wypłacić pracownikowi wynagrodzenia, jeżeli przepis przewiduje, że za czas nieobecności pra...